W naszej szkole 24 lutego 2020 odbędzie się spotkanie z filozofem p. Jarosławem Spychałą. Jest on autorem niezwykłej metody LEGO LOGOS. Nasze dzieci, młodzież oraz nauczyciele będą mieli okazję poznać klucz do świata kreatywności. Wrażeniami podzielimy się niebawem.

Poniżej mogą znaleźć państwo szczegółowe informacje zarówno o autorze tego projektu jak i samej metodzie. Zapraszamy do lektury.

Jarosław Marek Spychała

Jarosław Marek Spychała
 obecnie wykładowca filozofii i marketingu na Uniwersytecie w Konstancji (Niemcy), wcześniej w latach 2013-2015 dyrektor School of Form / Uniwersytet SWPS Poznań, 2015-2016 dyrektor Centrum Kultury w Żyrardowie.

Naukowo interesuje się historią filozofii i religii, a szczególnie zjawiskiem przenikania się religii i filozofii w zakresie wyobrażeń o pośmiertnych losach człowieka oraz ich wpływem na kształt poczucia sensu życia we współczesnych społeczeństwach zachodnioeuropejskich.

Autor publikacji naukowych i popularnonaukowych z zakresu filozofii i historii religii, m.in: „Jaskini. Droga rebeliantów”, „Legenda apolińska w życiu i działalności Platona”, „Eracle, Gesù Cristo e Darth Vader al bivio. Il messaggio etico del metodo LEGO-LOGOS”, „Herakles, Jezus Chrystus i Lord Vader na rozstajnych drogach”, „Bulletproof – platońskie przesłanie ΛΕΓΩ-ΛΟΓΟΣ”, „ΛΕΓΩ-ΛΟΓΟΣ: czytać, myśleć, mówić,”, „LEGO-LOGOS: Dlaczego Tales patrzył w niebo?”, „Orfeusz i orficy – zarys problematyki”, „Zarys historii kultu Izydy w świecie grecko-rzymskim”, „Kłopoty wyznawców Izydy na terenie Rzymu w roku 58 p.n.e.”.

Tłumacz z języków nowożytnych i klasycznych, m.in.: Heidegger-Jaspers „Korespondencja”, Bernhard Waldenfels, Odpowiedź na to, co obce. Główne rysy fenomenologii responsywnej, Olympiodor „Żywot Platona” (z greki), Apulejusz z Madaury „Żywot Platona” (z łaciny).

Metoda “lego-logos”

Jarosław M. Spychała
ΛΕΓΩ-ΛΟΓΟΣ: uczniowie jako pogromcy wilków.

Czym jest metoda ΛΕΓΩ-ΛΟΓΟΣ (pol. lego-logos), co ma na celu?

Aby odpowiedzieć na to pytanie posłużę się antropologiczno-filmową analogią do agoge, czyli do spartańskich rytów inicjacyjnych, które z dziecka – mówiąc skrótowo – miały uczynić osobę dorosłą. Polegało to m.in. na tym, że młody spartanin miał za zadanie przejeść „ciemny las” na terenie Mesenni, krainy wrogiej Sparcie, i dotrzeć do ojczyzny mając oparcie tylko w sobie (podobnie jak czyni to Platoński filozof, który musi pokonać jaskinię samotnie, czy też Kartezjański wędrowiec-filozof, który chce wyjść z lasu). Ani ucznia, ani spartanina, ani filozofa nikt nie może z lasu (z jaskini) wyprowadzić za rękę – tego każdy dokonać musi sam i tylko ta samotność może wyzwolić w nim prawdziwą odwagę i uczynić go dorosłym. Istotę spartańskiego rytu barwienie oddaje scena z filmu 300 (ang. 300, USA 2006, reż Zack Snyder).

Oto młody spartanin napotyka na swojej drodze wilka. Wilk w oczach chłopca jest dużo większy niż w rzeczywistości. W filmie obrazuje to cień zwierzęcia, który pada na skały, w chwili, gdy młodzieniec go atakuje. Cień jest dużo większy niż wilk, tak jak strach jest większy od przedmiotu strachu (mawiamy: „strach ma wielkie oczy”). Młody wojownik jednak nie wierzy w cień, nie daje się wilczym cieniom przestraszyć. Mimo, iż się boi i zdaje sobie sprawę z przewagi wilka nie daje się zaślepić strachowi i dostrzega między skałami zwężenie. Rozumie, że jeśli zwabi wilka między skały, to wilk między nimi się zaklinuję i w ten sposób będzie go mógł pokonać. I tak też się dzieje.

Chłopiec zwycięża swój strach i finalnie zwycięża wilka – w ten sposób pokonuje w sobie chłopca i staje się mężczyzną, staje się dorosłym, człowiekiem dojrzałym. To zdarzenie uczyniło chłopca człowiekiem dojrzałym, gdyż dojrzał (w sensie: dostrzegł) on to, co strach starał się przed nim ukryć.

Innymi słowy, celem tak pojętej edukacji, a szczególnie metody ΛΕΓΩ-ΛΟΓΟΣ, jest kształceniem ku samodzielności, ku dojrzałości, która przejawia się w zdolności zarówno dostrzegania konsekwencji swoich czynów zanim one nastąpią, jak i w dostrzeganiu drogi tam, gdzie inni błądzą w ciemnościach.

Meto­da ΛΕΓΩ-ΛΟΓΟΣ jest rekomen­dowana zarówno jako nieza­leżny pro­gram filozofowania i rozwi­ja­nia kreaty­wnoś­ci, jak również meto­da wspo­ma­ga­ją­ca nauczanie na lekc­jach ety­ki i filo­zofii, języ­ka pol­skiego i języków obcych, przed­siębior­c­zoś­ci, zajęciach plastycznych oraz wszędzie tam, gdzie elementem skład­owym jest kreaty­wność i myśle­nie abstrak­cyjne.

Metody ΛΕΓΩ-ΛΟΓΟΣ poma­ga przeprowadz­ić ciekawe, inspiru­jące i angażu­jące zaję­cia. Poma­ga rozwi­jać takie zdol­noś­ci jak: anal­i­zowanie i syn­te­zowanie treś­ci, log­iczne myślenie oraz uczy czy­ta­nia ze zrozu­mie­niem, słucha­nia innych, dyskutowania, pra­cy zespołowej, myśle­nia abstrak­cyjnego i kreaty­wnego.

Dzięki metodzie ΛΕΓΩ-ΛΟΓΟΣ można wzbogacić swój warsz­tat pracy o nowoczesne i niestandardowe sposoby naucza­nia.

Kursy ΛΕΓΩ-ΛΟΓΟΣ adresowane są do:
– akademików zainteresowanych dydaktyką szkolną i akademicką,
– nauczycieli filozofii i etyki,
– nauczycieli pozostałych przed¬miotów szkolnych: humanistycznych i ścisłych,
– nauczycieli wychowania przed¬szkolnego,
– animatorów kultury, trenerów,
– oraz wszystkich osób zainteresowanych kształceniem filozofii i kreatywności.

Między słowem a mieczem – filozofia przeciw przemocy.

Wykład ilustrowany na motywach „Jaskini. Drogi Rebeliantów”

Jarosław Marek Spychała

Wykład odwołuje się przede wszystkim do Pitagorejskiego mitu o Heraklesie na rozstajnych drogach oraz do Chrystusowych przypowieści o mieczu i bramach. Zarówno filozofowie jak i Chrystus byli świadomi tego, że każdy czyn człowieka jest zarazem wyborem, wyborem drogi, która może doprowadzić go do szczęścia. Jeśli jednak człowiek ulegnie złym emocjom, strachowi, agresji, to może zboczyć z tej drogi i nigdy nie osiągnąć celu swojej podróży.

Mit opowiada o dylemacie młodego Heraklesa, stojącego na rozdrożach przed koniecznością wyboru drogi, którą będzie podążał w dalszym, dorosłym życiu. Na jednej z dróg pojawia się piękna dziewczyna o imieniu Kakia (z gr. „Zła”). Zachęcała ona Heraklesa do pójścia jej drogą, obiecując łatwe, pozbawione wysiłku, usłane przyjemnościami życie – to zdaniem jest szczęście. Z drugiej strony nadchodzi skromna, uboższa urodą niewiasta o imieniu Arete (z gr. „Najdoskonalsza”) i zachęca Heraklesa do wyboru swojej drogi, która nie będzie łatwa, lecz właśnie trudna, wymagająca pracy i wysiłku, ale prowadząca do szczęścia.

Herakles, jak na młodego chłopaka przystało, dokonał oczywistego wyboru – zwrócił się ku pięknej Kakii.

Miedzy kobietami dochodzi do wymiany zdań i okazuje się, że obietnice Kakii są złudne. Tym bowiem, którzy za nią podążają w próżniactwie, w wykwincie, w tłustym dobrobycie upływa im młodość, w nędzy i zaniedbaniu dożywają starości; muszą się wstydzić, kiedy pomyślą o tym, co dawniej czynili, i ciężarem przygniata ich to, co czynią obecnie. Lekko wprawdzie przewinęli się przez uciechy młodości, ale na starość zachowali dla siebie same zgryzoty. Jest to zatem pozór szczęścia. Ci zaś, którzy podążają za Arete, doznają losu przeciwnego, z przyjemnością przypominają sobie swe dawne uczynki i z prawdziwym zadowoleniem wykonują prace bieżące. A w nagrodę zdobywają doskonałą pod każdym względem szczęśliwość. (Ksenofont, Pisma Sokratyczne, II 21-33, tłum. L. Joachimowicz).

W antyku mit ten zapisywano symbolicznie pod postacią litery Y, albowiem w języku greckim litera ta nazywa się ypsylon i ma dwa ramiona, z których jedno jest szersze, a drugie węższe. Sądzono, że człowiek, podobnie jak Herakles dokonuje wyboru swojej życiowej drogi. Z jednej strony stoi przed nim otworem droga szybka i łatwa, którą podążanie nie pociąga za sobą żadnego trudu i wysiłku, jednak ostatecznie pchnie go ku nieszczęściu. To ją symbolizuje szerokie ramie litery ypsylon. Z drugiej natomiast strony otwiera się przed człowiekiem droga powolna i trudna, której przejście wymaga wiele cierpliwości i pracy, jednak jej koniec uwieńczony jest zadowoleniem i szczęściem – wąskie ramie ypsylon.

Przykład herosa miał przekonywać śmiertelnych, że każdy może osiągnąć szczęście i będzie to zawdzięczać nie przypadkowi lub woli bogów, lecz własnej pracy i wysiłkowi. A prawdziwe szczęście, zaczyna się już w momencie właściwego wyboru, tu i teraz, na tym świecie, za życia.

Wykład będzie podążał tropami Pitagorejskiego mitu oraz jego Chrystusową adaptacją począwszy od filmów Kurosawy, a kończywszy na takich filmach jak Star Wars, Matrix czy Imię Róży.